Weeklog: Dieselgate leert - Stop marktwerking als onze gezondheid en veiligheid op het spel staan
Komende week reizen we weer eens met het hele Europees Parlement af naar Straatsburg. Op maandagavond neem ik deel aan de hoorzittingen van de onderzoekscommissie over Dieselgate, van die sjoemelsoftware dus. De Eurocommissaris Interne Markt, Bienkowska, komt ons dan uitleggen dat zij niet voldoende afweet van de precieze situatie met de sjoemelsoftware, omdat de lidstaten haar die informatie nog niet hebben gegeven. Het EP zal haar vast willen helpen aan meer macht tegenover de lidstaten. Maar het werkelijke probleem begint elders: Bienkowska houdt vast aan concurrentie tussen instellingen die auto’s (en heel veel andere producten) testen. Ik ben benieuwd hoe ze aankijkt tegen het idee om deze privatisering ongedaan te maken en tests in de toekomst alleen nog te laten doen door non-profit instellingen van de Rijksoverheid.
Het probleem met de sjoemelsoftware begint bij de bedrijven die producten testen aan wettelijke en vrijwillige standaarden. Dat is big business en de concurrentie tussen die testinstellingen is niet mals. Lastige testinstellingen lopen het risico hun opdrachten van de industrie te verliezen en dus zullen ze altijd proberen het hun klanten niet te moeilijk te maken. Controle op die testinstellingen is er door een handhavingsautoriteit. In Nederland is dat de RDW, de instelling die ook kentekenbewijzen uitgeeft. Voor dat soort taken is het een overheidsdienst. Maar de RDW doet zelf ook tests op auto’s en dat zijn commerciële activiteiten. De keurmeester keurt daarmee zijn eigen vlees.
In plaats van blind te vertrouwen in Eurocommissaris Bienkowska en haar meer bevoegdheden te geven bij de handhaving van Europese regels voor auto’s, lijkt het me verstandiger de testinstellingen aan te pakken. Centralisatie van de expertise die je voor tests nodig hebt en besparing van de kosten van concurrentie en daarmee gepaard gaande handhaving, het lijken me eigenlijk hele logische en verstandige maatregelen. Ik kom ze nog niet tegen bij de recente voorstellen van Bienkowska, maar ja dan moet je ook buiten het neoliberale raamwerk kunnen denken en dan vraag je wel erg veel van de huidige Eurocommissarissen.
