Kerstlog: Veilig Kerstfeest!
Op Kerstavond vertelde een pastoor in het Journaal dat de kerken dit jaar de hele kerstperiode voller zaten dan andere jaren, omdat mensen juist nu een veilig onderkomen zoeken. Net als Maria en Jozef, dacht ik nog, die na bij de herberg weggestuurd te zijn (vol is nu eenmaal vol) op zoek moesten naar een stal. Of als de vluchtelingen die uiteindelijk in de noodopvang zijn beland, en zelfs daar niet altijd veilig zijn. De hang naar veiligheid was in het afgelopen jaar te midden van alle geweld in de wereld inderdaad trending. Dat veel mensen voor een gevoel van veiligheid naar de kerk gaan, toont al aan dat je bij veiligheid niet meteen moet denken aan ME’ers of aan soldaten met getrokken geweren. Veiligheid moet van binnenuit komen: je niet bedreigd voelen maar je open blijven stellen voor anderen, zelfs als er onder de miljarden mensen op aarde ook mensen zitten die het er onveiliger op maken. De kerstboodschap dat ‘liefde alles overwint’ is belangrijker dan ooit in deze turbulente tijden.
In de politiek is de reactie op terreur erg voorspelbaar geworden: meer macht voor de overheid om onze persoonlijke gegevens te kunnen inzien. Meer geld voor defensie en voor Justitie en voor de geheime diensten. Als je als politicus roept dat dit misschien niet de enige juiste reactie is, word je niet alleen in de politiek gezien als watje, ook de meeste mensen buiten de politiek begrijpen je niet.
In Brussel is het niet anders dan in de nationale politiek: na iedere aanslag komt er weer een voorstel bij van de Europese Commissie. Een Europese inlichtingencel bij Europol of verzameling en centrale opslag van persoonsgegevens. Of betere grensbewaking met directe screening van vluchtelingen op het veiligheidsrisico. Het zijn allemaal voorstellen die de afgelopen maanden uit Brussel kwamen en die de lidstaten graag omarmden.
Ik ben niet naïef: overheidsdiensten die onze veiligheid bewaken, zijn nodig. Ik zie echter ook het gevaar dat we steeds meer van onze persoonlijke vrijheden opofferen ter wille van onze veiligheid. Dat kan leiden tot een geweldspiraal waarbij het geweld dat de overheid zelf produceert, wordt beantwoord met nog weer verfijndere methodes van terreur. Als het niet meer lukt met vliegtuigen, dan worden treinen opgeblazen of winkelcentra.
Het enige werkelijke antwoord op onveiligheid is laten zien dat geen terrorist je de liefde voor de ander, het respect voor ieders menselijke waardigheid en gelijkwaardigheid, en de solidariteit met de ander die het minder heeft, kan ontnemen. Hoe afschuwelijk de beelden van de gruwelijkheden in het Midden-Oosten én in Parijs ook zijn, het heeft geen enkele zin als mensen zich die principes laten afnemen. Juist door te laten zien dat we open blijven staan voor elkaar, ondermijnen we de extremisten. Bommen gooien helpt daar niet echt bij. Het nemen van initiatieven om partijen die tegenover elkaar staan in landen als Syrië en Irak, aan de onderhandelingstafel te krijgen, is wel in lijn met deze principes. Het inslaan van de ruiten van een gemeentehuis om de komst van een asielzoekerscentrum tegen te gaan, leidt alleen maar tot haat. Het opkomen voor de rechten van vluchtelingen en het zoeken van contact met deze mensen die hun ervaringen over hun eigen onveiligheid met je kunnen delen, neemt terroristen de wind uit de zeilen en vergroot ons aller gevoel van veiligheid.
Ik wens iedereen een veilig Kerstfeest toe. Laten we daarbij de Liefde koesteren als ons belangrijkste wapen tegen de onveiligheid in de wereld.
