De gerechtelijke kaart

Misschien denkt u bij het lezen van de woorden “gerechtelijke kaart” aan een menukaart, of aan een kaartspel. Nee, de gerechtelijke kaart staat voor de indeling van de rechtbanken in ons land. We hebben er nu 19, maar als het aan de minister van Justitie ligt gaat er wat veranderen.

Hij schreef een brief aan de Tweede Kamer over zijn herindelingsplannen. Daaruit bleek dat er voor de rechtbanken in Alkmaar, Zutphen, Roermond en Dordrecht wat dreigt te gaan gebeuren.

Er volgde een klein bombardement van brieven en mails. Van burgemeesters, notarissen, medewerkers van rechtbanken, die allemaal ervan uitgingen dat de rechtbanken in de genoemde steden opgeheven zouden worden.

Dat is gelukkig niet waar. De minister heeft zich echter hardop afgevraagd of die rechtbanken allemaal nog wel zijn te handhaven in de huidige vorm. Zo zijn volgens hem sommige rechtbanken te klein, en andere rechtbanken nauwelijks in staat alle voorkomende zaken te behandelen, bijvoorbeeld omdat ze te weinig voorkomen. Dat geldt vooral bestuursrechtprocedures.

Dus kwam de minister op het idee rechtbanken te maken met een apart kantoor en rechtbanken zonder kantoor die alleen in een bepaalde stad zitting houden. Ziedaar de reden voor de paniek. Want het maakt wel wat uit of je in je stad een volwaardige rechtbank hebt, of eentje die af en toe op bezoek komt om zitting te houden.

Bij dit hele verhaal over de gerechtelijke indeling gaat het om een paar belangrijke dingen. De rechter moet kwalitatief hoogwaardige vonnissen uitspreken. De rechter moet toegankelijk zijn voor iedereen en goed bereikbaar. Dat dient voorop te staan. Maar de allerbelangrijkste vraag is of herindeling wel noodzakelijk is.

Schaalvergroting levert zelden op wat ervan verwacht wordt. In het onderwijs en de gezondheidszorg zien we dagelijks negatieve gevolgen. Genoeg reden om uiterst kritisch te zijn. ‘Big’ is niet altijd ‘beautiful’.