Het Uruzganeffect
Deze week was het debat over de voortgang in Afghanistan. Of juister geformuleerd: de achteruitgang in dat land. Volgens rapporten van de VN en andere organisaties was 2007 het minst veilige jaar voor Afghanistan sinds 2001 en lijkt het in 2008 nog slechter te worden. Ook de drugsproductie bereikte in 2007 een wereldrecord. Met dergelijke scores vraag je je af wat we daar eigenlijk doen.
De regering wil van geen achteruitgang weten. "We gaan kleine stapjes vooruit", zei de minister van Defensie. "Er worden scholen herbouwd, wegen hersteld enzovoort." De Amerikanen zijn een stuk eerlijker. "De Taliban wordt sterker en brutaler", zei een hooggeplaatste militair onlangs. Dat NAVO-chef Jaap De Hoop Scheffer een tijdje geleden durfde te beweren dat de NAVO "aan de winnende hand is" klonk dan ook bijzonder ongeloofwaardig. Alles wijst in een andere richting. We zijn de slag om Afghanistan aan het verliezen.
Tegen deze achtergronden en gezien het verlies aan mensenlevens is het niet verwonderlijk dat er weinig animo bestaat om beroepsmilitair te worden. Op dit moment is er sprake van leegloop. Er gaan meer mensen weg dan er bij komen. Er wordt in de krijgsmacht al gesproken van het "Uruzganeffect". Elke keer als er Nederlandse dodelijke slachtoffers vallen, valt de werving van nieuwe recruten met tientallen procenten terug.
Scheidend commandant der strijdkrachten Dick Berlijn opperde deze week de suggestie de dienstplicht weer in te voeren. Dat is een zot idee. In Nederland is helemaal geen draagvlak meer voor de dienstplicht omdat er geen bedreiging is tegen ons land. Terecht zien de meeste mensen onze aanwezigheid in Afghanistan en Irak als steun aan de Amerikaanse (contraproductieve) oorlog tegen het terrorisme. Daarvoor gaan we geen dienstplicht invoeren. Daarom blijven we zitten met een probleem. De krijgsmacht krijgt onvoldoende nieuwe mensen.
Voor het personeelsprobleem zijn twee oplossingen, maar het kabinet kiest er geen. Je kunt zoals de VVD wil meer geld voor Defensie uittrekken en bijvoorbeeld de salarissen verhogen. Dan krijg je meer mensen en je houdt ze langer vast. De andere oplossing heeft mijn voorkeur: minder ambities voor de krijgsmacht. Door niet te kiezen, kiest het kabinet voor de slechtste oplossing. De krijgsmacht kraakt en piept in zijn voegen. Te weinig geld voor de ambities die men heeft, leidt tot minder personeel en minder goed materieel dan men nodig heeft. Dat is uiteindelijk funest voor de krijgsmacht. Dan kunnen ook de goede dingen die het leger wil doen uiteindelijk niet meer worden gedaan.
