Een plaatsje in Limburg
Als je vanuit het Zuid-Limburgse Brunssum richting Merkelbeek en Sittard rijdt, zie je op een gegeven moment aan je rechterhand Onderbanken liggen. Het ligt in een dal in een prachtige omgeving, vlak tegen de Duitse grens. Alles lijkt er pais en vree.
Maar schijn bedriegt. Al ruim twintig jaar knokken de inwoners tegen de overlast die ze ondervinden van de AWACS-vliegtuigen, Boeings die zijn uitgerust met grote radarschotels. Deze stijgen op van de nabijgelegen NAVO-basis in het Duitse Geilenkirchen en landen daar ook weer. De vliegtuigen vliegen zo laag over de huizen dat het lijkt alsof ze de schoorsteen van het dak vliegen. Uit het meest recente rapport van het RIVM blijkt dat 40.000 mensen in Onderbanken en directe omgeving ernstige hinder ondervinden. Het gaat dan om lawaaioverlast van soms ruim 100 decibel en stankoverlast vanwege geloosde kerosine. Het gevolg: slapeloosheid, stress, aantasting van het woon- en leefgenot en kinderen die slechter leren.
Vlakbij Onderbanken ligt, of beter: lag, een prachtig bos. Omdat de vorige minister van VROM, Sybilla Dekker, de NAVO ter wille wilde zijn, dwong zij Onderbanken zes hectare van het bos te kappen. De bomen stonden zogenaamd de vliegtuigen in de weg. De bewoners en het gemeentebestuur verzetten zich tot het laatst heftig tegen de bomenkap, maar begin januari 2006 werd de zes hectare bos gerooid. Wrang is dat de hoogste bestuursrechter in ons land, de Raad van State, in juli 2007 stelde dat het bos ongemoeid moest worden gelaten. Maar toen lagen de bomen al tegen de vlakte.
Enkele dagen geleden stond in de krant dat het gemeentebestuur van Onderbanken had geweigerd te verschijnen op een hoorzitting van de nieuwe minister van VROM, Jacqueline Cramer. Het vertrouwen in de Rijksoverheid is in Onderbanken volledig weg. Terwijl er nog allerlei bestuursrechtelijke procedures lopen, duurt de overlast voort, de herrie is zelfs toegenomen nu de Boeings nog lager vliegen (de bomen zijn immers weg).
Een ding is zeker. De Tweede Kamer besloot eind 2007 – op voorstel van de SP - dat als het probleem van de takkenherrie van de vliegtuigen niet binnen afzienbare termijn wordt opgelost de regering het luchtruim boven Onderbanken voor de NAVO moet sluiten. Het is de meest effectieve oplossing voor de mensen in Onderbanken. Maar het eist vasthoudendheid van de Tweede Kamer en moed van de Nederlandse regering om tegen de NAVO in te gaan. Dezelfde vasthoudendheid en moed die de mensen in Onderbanken al twee decennia tonen.