Mottenballen van Donner
“Uw stelsel, mijne heren, uw stelsel is langzamerhand vermolmd en verrot.” Het is de eerste zin die uit de mond van minister Donner rolt. Hij spreekt de metaalwerkgevers toe. Donner denkt dat zijn publiek het citaat wel een treffende beschrijving van de kredietcrisis zal vinden. Het is inderdaad een treffend citaat.
Het citaat is negentig jaar oud. Het zijn de woorden van de socialist Troelstra in 1918. De crisis van toen en de dreiging van revolutie leidden tot ingrijpende maatregelen. Toen zag de minister van Sociale Zaken, Aalberse, de urgentie. Hij kwam met sociale hervormingen. De 8-urige werkdag. De vrije zaterdagmiddag voor fabrieken en kantoren. Verkorting van de werktijd dus. Aalberse kon niet anders.
Tien dagen na de toespraak van Donner staan ruim duizend werknemers uit de metaal op het Plein voor de Tweede Kamer. Werknemers van NedCar, DAF en vele toeleveranciers. Leden van FNV, CNV en MHP. Uitzendkrachten en vast personeel dreigen hun baan te verliezen, als er niet wordt ingegrepen. Zij zijn de slachtoffers van het vermolmde en verrotte stelsel. Zij eisen toepassing van de regeling voor werktijdverkorting. Niet gewerkte uren worden dan betaald uit de werkloosheidskassen. De regeling voor werktijdverkorting is om bedrijven te helpen bij calamiteiten, zodat werknemers niet ontslagen hoeven worden.
Donner wil niets weten van werktijdverkorting. Volgens hem zet je werkgelegenheid dan in de mottenballen. Bescherm je banen die niet beschermd moeten worden. Daar denken de mensen op het Plein heel anders over. Zij hebben part noch deel aan de crisis. Voor hen is het wel een calamiteit. Zij vrezen terecht de vernietiging van vakmanschap.
Het vermolmde en verrotte stelsel moet in de mottenballen. Die werktijdverkorting moet er komen. Donner zal niet anders kunnen. Net als Aalberse negentig jaar geleden.
